Current Affairs | चालू घडामोडी | 21 AUG 2024
अनुक्रमणिका
1) अक्षय ऊर्जा दिवस : 20 ऑगस्ट
- दरवर्षी 20 ऑगस्ट रोजी ‘अक्षय ऊर्जा दिवस साजरा करण्यात येतो.
- ‘नवीकरणीय ऊर्जा दिवस (Renewable Energy Day)’ म्हणूनही ओळखला जाणारा हा दिवस भारतातील नूतनीकरणक्षम ऊर्जेबाबत जागरूकता वाढवण्यासाठी साजरा केला जातो.
- भारतीय नूतन आणि नवीकरणीय ऊर्जा स्त्रोत मंत्रालया मार्फत सदर दिवसाची सुरुवात 2004 मध्ये करण्यात आली होती.
- अक्षय ऊर्जेच्या वापराबाबत लोकांना जागरूक करणे हा सदर दिवसाचा मुख्य हेतू आहे.
- भारताचे माजी पंतप्रधान राजीव गांधी यांच्या जयंती दिवशी सदर दिवस साजरा केला जातो.
2) माजी लष्करप्रमुख जनरल पद्मनाभन यांचे निधन
- माजी लष्करप्रमुख जनरल सुंदरराजन पद्मनाभन यांचे चेन्नई येथे निधन झाले. ते 83 वर्षांचे होते.
- त्यांनी 30 सप्टेंबर 2000 ते 31 डिसेंबर 2002 या कालावधीत लष्करप्रमुख म्हणून जबाबदारी सांभाळली होती.
- जनरल पद्मनाभन यांनी दिल्लीतील प्रतिष्ठित नॅशनल डिफेन्स कॉलेजमध्ये प्रवेश घेण्यापूर्वी तोफखाना ब्रिगेड आणि माउंटन ब्रिगेड यांचे नेतृत्व केले होते.
- त्यांनी 15 कोअर कमांडर म्हणून बजावलेल्या सेवेसाठी त्यांना अतिविशिष्ट सेवा पदकाने सन्मानित करण्यात आले.
- डेहराडूनमधील राष्ट्रीय इंडियन मिलिटरी कॉलेज (आरआयएमसी) आणि पुण्यातील नॅशनल डिफेन्स अकॅडमी (एनडीए) या लष्करी शैक्षणिक संस्थांचे ते विद्यार्थी होते.
3) केरळात देशातील पहिले डिजिटल कोर्ट
- केरळमधील कोल्लममध्ये देशातील पहिल्या डिजिटल कोर्टचे उद्घाटन करण्यात आले आहे.
- हे निगोशिएबल इन्स्ट्रुमेंट्स प्रकरणे निकाली काढण्यासाठी तयार करण्यात आले आहे.
- न्यायालयाचे उद्घाटन सर्वोच्च न्यायालयाचे न्यायमूर्ती बी. आर. गवई यांनी केले.
- डिजीटल कोर्टात प्रारंभिक दाखल करण्यापासून ते अंतिम निर्णया पर्यंतची सर्व कामे डिजिटल पद्धतीने केली जातील.
- देशातील पहिल्या डिजिटल कोर्टला ’24/7 ऑन कोर्ट’ असे नाव देण्यात आले आहे.
- सप्टेंबर 2024 पासून कोर्टातील खटल्यांची सुनावणी सुरू होईल.
- हा उपक्रम यशस्वी झाल्यास राज्यात आणखी काही ठिकाणी न्यायालये स्थापन केली.
4) कर्नाटक राज्यपालांनी मुख्यमंत्र्यांवर खटला चालवण्यास मंजुरी दिली.
- कर्नाटकचे राज्यपाल थावरचंद गेहलोत यांनी कथित म्हैसूर अर्बन डेव्हलपमेंट अथॉरिटी (MUDA) जागा वाटप घोटाळ्यात मुख्यमंत्री सिद्धरामय्या यांच्यावर खटला चालवण्यास होकार दिला.
- कथित MUDA घोटाळ्यात सिद्धरामय्या यांच्या पत्नीला म्हैसूरमधील सुमारे 14 भूखंडांचे “फसवे” वाटप करण्यात आले आहे.
- आरोपानुसार, दलित समाजातील सदस्यांसाठी असलेली जमीन सिद्धरामय्या यांच्या पत्नीला बनावट कागदपत्रे वापरून मंजूर करण्यात आली होती.
- काय आहे MUDA घोटाळा?
- या घोटाळ्याअंतर्गत, 2010 मध्ये मुख्यमंत्र्यांच्या पत्नी पार्वती यांना त्यांचा भाऊ मल्लिकार्जुनस्वामी यांनी 3.2 एकर जमीन भेट दिली होती.
- विरोधी पक्षांचा दावा आहे की घोटाळ्याची एकूण किंमत 3,000 कोटी ते 4,000 कोटी रुपयांच्या दरम्यान असू शकते.
5) केरळ विद्यापीठाने प्रगत सायनाइड सेन्सर विकसित केले आहे.
- डॉ. रवि कुमार कनपर्थी यांच्या नेतृत्वाखालील केरळ विद्यापीठातील संशोधन पथकाने अन्न आणि पाण्याची सुरक्षा वाढविण्यासाठी एक नाविन्यपूर्ण सायनाइड सेन्सर विकसित केला आहे.
- सायनाइड शोधल्यावर सेन्सर रंग बदलतो, सायनाइड-प्रवण भागात या विषाचे निरीक्षण करण्यासाठी एक विश्वासार्ह पद्धत प्रदान करतो.
6) नेपाळ भारताला 1000 मेगावॅट वीज निर्यात करणार आहे.
- नेपाळ भारताला जवळपास 1,000 मेगावॅट वीज निर्यात करेल, असे परराष्ट्र मंत्री एस जयशंकर यांनी 19 ऑगस्ट रोजी नवी दिल्ली येथे त्यांचे नेपाळी समकक्ष आरझू राणा देउबा यांची भेट घेतल्यानंतर सांगितले.
- त्यांनी या विकासाचे वर्णन “नवीन मैलाचा दगड” म्हणून केले.
7) निव्वळ एफडीआय FY25 च्या पहिल्या तिमाहीत $6.9 अब्ज पर्यंत वाढला.
- भारतीय रिझर्व्ह बँक (RBI) च्या ताज्या आकडेवारीनुसार, FY25 च्या एप्रिल-जून तिमाहीत भारतातील निव्वळ परकीय थेट गुंतवणूक (FDI) $6.9 अब्ज झाली आहे.
- ती मागील वर्षी याच कालावधीत $4.7 अब्ज होती.
- ही वाढ सकल आवक एफडीआयमधील लक्षणीय वाढीमुळे झाली, जी वार्षिक 26.4% ने वाढून (Y-o-Y) $22.5 अब्ज पर्यंत पोहोचली.
- उत्पादन, वित्तीय सेवा, दळणवळण सेवा, संगणक सेवा आणि ऊर्जा यासारख्या प्रमुख क्षेत्रांचा एकूण प्रवाहापैकी सुमारे 80% वाटा आहे.
8) चीनने देशात पाच ठिकाणी 11 नवीन अणुभट्ट्यांसाठी $31 अब्ज मंजूर केले.
- चीनने सुमारे 220 अब्ज युआन ($31 अब्ज) च्या एकूण गुंतवणुकीसह पाच ठिकाणी 11 नवीन अणुभट्ट्या बांधण्यास मान्यता दिली आहे.
- कार्बन उत्सर्जन कमी करण्यासाठी सरकारने अणुऊर्जेवर अवलंबून राहणे वाढवल्यामुळे या परवान्यांची विक्रमी संख्या आहे.
- या मान्यतेमध्ये जिआंग्सू, शेंडोंग, ग्वांगडोंग, झेजियांग आणि गुआंगशी येथील अणुभट्ट्यांचा समावेश आहे.
- बांधकामासाठी सुमारे पाच वर्षे लागतील अशी अपेक्षा आहे.
9) सेंट मार्टिन बेट का आहे इतके महत्त्वाचे ?
- बेटाशी संबंधित वाद काय आहे?
- १९७२ साली बांगलादेश अस्तित्वात आल्यापासून सेंट मार्टिन बेटाचे बांगलादेशच्या राजकारणावर वर्चस्व आहे.
- गेल्यावर्षी जूनमध्ये शेख हसीना यांनी आरोप केला होता की, अमेरिकेला सेंट मार्टिन बेटावर कब्जा करून तेथे लष्करी तळ उभारायचा आहे.
- जर निवडणुकीत विरोधी पक्ष बीएनपी जिंकला तर हे बेट अमेरिकेला विकल, असा दावाही त्यांनी केला होता, अमेरिकेने हे आरोप फेटाळून आापले आहेत.
- म्यानमारही यावर दावा करतो का?
- समुद्री कायद्यान्वये आंतरराष्ट्रीय न्यायालयाने सेंट मार्टिनला बांगलादेशचा भाग म्हणून मान्यता दिली आहे; परंतु म्यानमार हा स्वतःचा प्रदेश मानतो.
- २०१८ मध्ये म्यानमारले आपल्या अधिकृत नकाशात सेंट मार्टिन बेटाचा समावेश केला होता. माउ, आलेपांनंतर म्यानमारच्या तत्कालीन सरकारने तो काढून टाकला.
- सत्तापालट झाल्यानंतर आलेल्या लष्करी सरकारने बेटाच्या दिशेने जाणाऱ्या जहाजांवर गोळीबार सुरूच ठेवाला. यामुळे बांगलादेशच्या नौदलाला बेटाच्या जवळ आपली जहाजे तैनात करावी लागली.
Join our Telegram and WhatsApp channels dedicated to studying and preparing for the MPSC, UPSC and Banking exams. Stay ahead in your exam journey with valuable insights, expert tips and comprehensive study materials. Let’s achieve success together!
MPSC, UPSC आणि Banking परीक्षांचा अभ्यास आणि तयारी करण्यासाठी आमच्या समर्पित Telegram आणि WhatsApp चॅनेलमध्ये सामील व्हा. मौल्यवान अंतर्दृष्टी, तज्ञांच्या टिप्स आणि सर्वसमावेशक अभ्यास सामग्रीसह तुमच्या परीक्षेच्या प्रवासात पुढे रहा. चला एकत्र यश मिळवूया!
Telegram Channel || WhatsApp Channel